DE HEILIGE MIS
We zien dat in onze tijd nogal wat kerken worden gesloten of een andere bestemming krijgen. Voor gelovigen is het belangrijk om te zien dat kerkgebouwen geen doel op zichzelf zijn. In de vorige eeuw heeft het bisdom het beleid gevoerd om bijvoorbeeld in de na-oorlogse uitbreidingswijken van de grotere plaatsen, kerken te bouwen. Vaak werd er een bouwpastoor benoemd die van het bisdom de opdracht kreeg om een kerk te bouwen en zo werden er heel wat parochies opgericht.
Nu zien we een beetje de tegenovergestelde beweging.
Het aantal kerkgebouwen heeft direct te maken met de geloofsbeleving. Bij minder mensen die geloven zijn er ook minder kerken nodig.
“Ik heb de kerk niet nodig om te geloven” roepen tegenwoordig nogal wat mensen.
Dat zal best maar dan hebben we het toch echt over een ander geloof.
Het geloof van de rooms katholieke kerk is dat echter niet.
Als een kerkgebouw niet wordt gesloopt, kan het een andere bestemming krijgen. We drukken dat uit door een kerkgebouw “aan de eredienst te onttrekken”. Een beetje het tegenoverstelde van een kerkwijding. Een kerk die voor het eerst in gebruik wordt genomen, wordt letterlijk gezalfd, door de bisschop, en zo gewijd, toegewijd voor het gebruik voor de eredienst.
Onttrekken aan de eredienst wil zeggen: het is voor ons katholieken geen kerk meer. Ook al noemen mensen het nog “kerk”, ook al lijkt het gebouw nog op wat mensen vinden dat lijkt op een kerk. Er is iets wezenlijks veranderd: er staat geen tabernakel meer in en geen altaar meer. Christus woont niet meer in het heilig sacrament in dat gebouw. Ook worden de klokken niet meer geluid als de kerk aan de eredienst is onttrokken.
(In Weert zijn zo de voormalige kerken in de wijken Fatima en Biest aan de eredienst onttrokken. De gebouwen staan nog maar het zijn voor ons geen kerken meer. Het zijn gebouwen die vroeger kerk waren en die nu een andere bestemming hebben gekregen).
Het allerbelangrijkste in dit hele verhaal is dat het in ons katholieke geloof helemaal niet gaat om gebouwen maar om Jezus Christus!
Jezus heeft zijn leerlingen niet uitgezonden om gebouwen neer te zetten maar om het Rijk Gods te verkondigen!
Een kerkgebouw, hoe mooi, bijzonder, of monumentaal ook, verwijst slechts, is slechts decor.
Zeker, gebouwen hebben vaak een culturele- en historische waarde.
Maar daarmee zijn ze niet onze belangrijkste waarde.
Dat is namelijk de heilige Mis, de eucharistie.
Het hart van onze parochie is daarom niet het kerkgebouw maar de heilige Mis.
Het is zelfs andersom. Alles staat in dienst van deze heilige Mis.
Een kerkgebouw is niet primair cultureel erfgoed of een museum maar toegewijd aan de eredienst. Dit hoeft echter niet met elkaar in conflict te zijn.
Maar in een tijd waarin steeds meer mensen aangeven niet meer in Jezus Christus te geloven ontstaat er wel een spanning in deze. Dat kan doorwerken op allerlei terreinen.
Dan is het goed om te zien wat de kerntaak is van een pastoor, van een pastoraal team, van een kerkbestuur, van parochievrijwilligers.
Alles is gericht op de viering van de eucharistie.
De kerk ontstaat uit de viering van de eucharistie. Daarin ontvangen wij als gelovigen namelijk wat wij zijn: Het Lichaam van Christus.
Zonder heilige Mis kunnen wij niet bestaan.
In de viering van de Eucharistie raakt Hij ons aan. We mogen Hem ontvangen in de heilige Communie. En zijn aanwezigheid onder ons krijgt een hele speciale vorm doordat we de heilige Hosties na de viering van de heilige Mis bewaren in het tabernakel. De godslamp brandt als teken van zijn aanwezigheid. In een katholieke kerk woont Christus.
Zijn levensoffer vieren we iedere heilige Mis weer opnieuw. Wij zijn verlost van de eeuwige dood door zijn kostbaar Lichaam en Bloed.
Dat is zozeer de kern van alles dat zonder de heilige Mis, wij geen kerk zijn. (In een aan de eredienst onttrokken kerk wordt geen heilige Mis meer gevierd. Het gebouw is in die zin een lege huls waarin het Lichaam van Christus niet meer woont).
Ons gelovig zijn is een geloven in Jezus Christus. En je mag best houden van mooie monumentale gebouwen maar dat is heel iets anders. Je kunt ook enorm houden van cultureel erfgoed zonder in Jezus Christus te geloven.
Katholiek zijn is geloven in Jezus Christus en Hem willen ontmoeten in de heilige Communie.
